Zihin haritası tekniği, İngiliz psikolog, matematikçi ve beyin araştırmacısı Tony Buzan tarafından 1960’lı yılların sonunda geliştirilmiştir. İlgili literatür tarandığında “Zihin Haritası’nın karşılığı olarak bellek haritası, akıl haritası, beyin haritası, anlam haritası ve fikir haritası ifadelerinin de kullanıldığı görülmektedir. Zihin haritalama, beynin yapılandırılmamış işlevlerinin, bilgilerin daha etkili bir şekilde zihne kaydedilmesi için kullanıldığı bir hatırlama tekniğidir (Buzan, 2003-b: 16). Diğer bir tanıma göre ise “anahtar kelimeler ve resimlerle düşünceleri organize etmenin bir yolu olup; bilgi kümelerini bir yaprak kâğıt üzerine özetleme tekniğidir. Aynı zamanda bir hatırlama aracı olarak da kullanılır” (Nast, 2006: 8).
Mantığın yaratıcı düşünmeyle birleştiği bu tekniğin geliştirilmesinde aşağıdaki temeller esas alınmıştır:
1. Zihin haritalama, not alma yeteneklerinin araştırılmasını temel alır.
2. Zihin haritalama, bellek psikolojisine dayanır.
3. Zihin haritalama, ağlar ve doğal sistemlerin kavrayışı üzerine oturur.
4. Zihin haritalama, beynin yapısının ve işleyişinin kavranmasına bağlıdır.
5. Zihin haritalama, zihnin gerçekte ne yapmak istediğine dayanır. (Gelb, 2002: 90)
Zihin haritalamanın dört önemli karakteristik özelliği vardır (Buzan ve Buzan, 1994: 59):
1. Konuya dikkat merkezi bir resimle sağlanır.
2. Konunun ana temaları, merkezdeki resimden çıkan dallardan yayılır.
3. Dallar, ilişkilendirilmiş çizgiler üzerine yazılan bir anahtar resim veya sözcüğü içerir.
4. Dallar arasında yapısal bir ilişki vardır
Zihin Haritalarının Kullanım Alanları
Günlük,aylık ve haftalık planların yapılmasında,not tutmada kitap,konu, makale özetlerinde,konu anlatımlarında ve sonunda,sunumlarda,beyin fırtınası yaparken,ders çalışırken kullanılabilir.
Zihin Haritası Tekniğinin Kullanılması

1) Zihin haritası tekniğinin kullanımında iki temel malzemeye ihtiyaç vardır: Çizgisiz, en az a4 boyutunda kağıt. Kağıt yatay olarak kullanılmalıdır. Renkli kalemler (mümkünse çok sayıda renkte ve kalınlıklarda keçeli kalemler)
2) Zihin haritasının konusu seçilir. Eğer konu bilgi aktarımı ise öncelikle konuyla ilgili verilerin toplanması gerekir. Eğer konu bir plan ve proje ise harita çiziminde “beyin fırtınası tekniği” kullanılmalıdır.
3)Akıl haritası iki temel bölümden oluşur:Üretme ve Düzenleme
Üretme:
Temel konu ve bu konunun sembolü kağıdın tam ortasına çok büyük olmayacak şekilde yazılır ve çizilir. Dikkati bu noktaya çekmek için kalın çizgilerle belirgin hale getirilir. Temel konuyla ilgili akla gelen her türlü düşünce, bu temelden çıkan oklar aracılığı ile şekle eklenir. Temel konuya eklenen dallara alt dallar eklenerek zihin haritaları geliştirilir.
Düzenleme:
Bütün düşünceler aktarıldıktan sonra,zihin haritaları incelenerek eğer gerekli görülürse eklemeler veya düzeltmeler yapılabilir. Bu düzeltmeler bazen haritaların yeniden planlanmasını gerektirebilir. Bu aşamanın tamamlanmasıyla zihin haritası tamamlanmış olur.
Zihin Haritalarının Derslerde Uygulanışı
İlk önce öğretmen konuyla alakalı zihin haritasını oluşturur.Konuyu, zihin haritası üzerinden öğrencilere anlatır.Daha sonra okların ucuna konulan resimler kaldırılır.
Öğrenciler kendi zihinlerinde konu ile bağdaştırdıkları,konuyu hatırlarken kolayca zihinlerine geri çağırabilecekleri görsellerle zizhin haritalarını tamamlarlar.
Zihin Haritalarının Eğitimde Önemi
- Çocuklarda hayal gücünü geliştirir.
- Çocuklar kendi deneyimleriyle zihin haritalarını oluşturduklarında ezberlemek yerine öğrenmeyi öğrenirler.
- Yaparak yaşayarak öğrendikleri için öğrenmelerini unutmazlar.
- Zihinsel gelişimlerinin gelişmesine katkı sağlar.Bilgiyi organize etmeyi öğrenirler.
- Kendi öğrenmelerini organize ettikleri için kendilerine tamamen öğretmene bağımlı olmazlar.
- Derslere karşı olumlu tutumlar geliştirir.
- Derslerde zamandan tasarruf sağlar.
Görsel Kaynağı : Arzu Savaş

Merhaba ben Feyza Nur ÇETİNLİ. Şu an özel bir okulda sınıf öğretmenliği yapmaktayım. Maarifhane sayesinde araştırmalarımı ve deneyimlerimi sizlerle paylaşacağım.